Jakiej pracy szukają młodzi i czy posiadają zielone kompetencje? Kogo w zielonych branżach szukają pracodawcy? Jakie są trendy w edukacji? Ile osób znajdzie pracę w zielonych branżach? To pytania, na które odpowiadali eksperci podczas wspólnej debaty Polskiej Zielonej Sieci i Śląskiej Opinii, która odbyła się 23 lipca 2024 r. 

W rozmowie wzięli udział: Marzena Cypryańska-Nezlek z Uniwersytetu SWPS, Klaudia Wacek z ManPowerGroup Poland, Alicja Piekarz z Polskiej Zielonej Sieci i Lech Kaniuk z SunRoof. Przedstawiciele pracodawców, pośredników pracy, uczelni i organizacji pozarządowych odpowiadali na pytania Karoliny Skórki z Polskiej Zielonej Sieci.

Kim są zielone kołnierzyki? – To termin, który powstał na bazie „białych kołnierzyków”, czyli osób pracujących m.in. w administracji państwowej, które zakładały do pracy białe koszule. Zielone kołnierzyki to natomiast grupa zawodowa łącząca zielone umiejętności mające ekologiczny wymiar z pracą biurową – wyjaśniała Alicja Piekarz z Polskiej Zielonej Sieci. Ekspertka podkreśliła, że zwiększone zainteresowanie rynku pracy zielonymi kołnierzykami ma związek z polityką unijną, która dąży do neutralności klimatycznej, ale także z rosnącą świadomością wdrażania przyjaznych dla środowiska rozwiązań i technologii jako zdrowych i podnoszących jakość życia. – W związku z tym potrzebujemy coraz więcej osób, które wiedzą jak wprowadzać szeroko pojęte ekologiczne rozwiązania w firmach – dodała Alicja Piekarz.

Z ekspertką z Polskiej Zielonej Sieci zgodziła się Klaudia Wacek z agencji pracy ManPowerGroup – W naszej pracy widzimy, że temat zielonej transformacji jest coraz bardziej aktualny, przede wszystkim w kontekście odpowiedzialności środowiskowej firmy – podkreśliła podczas debaty. Jako przyczyny tego zjawiska ekspertka wskazało europejskie trendy, zmiany w politykach firm i konieczność raportowania ESG (sprawozdania z działalności w obszarze zrównoważonego rozwoju). – Z naszych badań wynika, że już ponad 60% pracodawców rekrutuje zielone kołnierzyki i jesteśmy na etapie, kiedy spora część pracodawców zaczyna definiować twarde wymagania wobec kandydatów, którzy będą obejmować zielone miejsca pracy – powiedziała Klaudia Wacek.

Na „zieloną stronę” mocy

Uczestnicy debaty rozmawiali także o tym co motywuje pracowników do przejścia na „zieloną stronę mocy”. Lech Kaniuk z zielonego startupu SunRoof podkreślił jak ważną rolę odgrywa osobista motywacja – Bardzo często ludzie, których rekrutuję chcą zmienić swoją pracę z branży, która nie miała wpływu na środowisko, na taką która pozytywnie na nie oddziałuje – zaznaczył. Na potrzebę wiary w sens wykonywanej pracy zwróciła także uwagę Marzena Cypryańska-Nezlek z Uniwersytetu SWPS. – To jest sygnał dla pracodawców: co my im [red. młodym ludziom] możemy dać i jakich kompetencji oczekiwać, żeby wspólnie osiągnąć cel jakim jest sprawiedliwa transformacja – podkreśliła ekspertka. – Wiemy, żeby transformacja nam się udała to ludzie muszą być zaangażowani, a żeby byli zaangażowani to muszą widzieć tego sens. My ich na siłę nie zmusimy do ratowania siebie i świata – podsumowała Marzena Cypryańska-Nezlek.

Zielone kołnierzyki w spółdzielniach energetycznych 

„Zielone kołnierzyki” mogą pozytywnie wpłynąć na rozwój spółdzielni energetycznych. – Zielone kompetencje są niezbędne jeśli chcemy rozwijać społeczności energetyczne. Brakuje wiedzy i kwalifikacji wśród samorządowców, przedsiębiorców i osób fizycznych i dlatego wciąż spółdzielnie energetyczne powstają, ale ich działalność jest ograniczona. Mają bardzo mało członków i nie planują rozszerzania swojego działania – powiedziała Monika Jaszcza, specjalistka ds. wspólnot energetycznych.

Jak z podkreśla z kolei Alicja Piekarz z Polskiej Zielonej Sieci do rozwoju spółdzielni energetycznych, „niezbędni są specjaliści techniczni bezpośrednio związani z ochroną środowiska czy energetyką odnawialną, a także tzw. zielone kołnierzyki czyli np. prawnicy specjalizujący się w energetyce obywatelskiej czy osoby doradzające w kwestii zielonego finansowania. Mogą oni wspierać rozwój spółdzielni energetycznych na różne sposoby i wykorzystując także umiejętności miękkie np. komunikacyjne czy negocjacyjne.”  Jak dodaje specjalistka Polskiej Zielonej Sieci wśród poszukiwanych pracowników znajdują się zarówno doradcy energetyczni i technicy od urządzeń i infrastruktury OZE, jak i osoby specjalizujące się w księgowości czy planowaniu projektowym.

Według raportu Konfederacji Lewiatan do 2030 r. ma powstać w Polsce aż 300 tys. „zielonych” miejsc pracy w branżach związanych m.in. z OZE czy elektromobilnością. Na rynku potrzebna jest zarówno wiedza techniczna  (m.in. termomodernizacja budynków, montaż paneli fotowoltaicznych) oraz tzw. umiejętności miękkie czyli prowadzenie badań, edukacja oraz komunikacja.