Klimat w budowie

O projekcie

Wspólny wysiłek redukcyjny (European Share Regulation, ESR) to działania zmniejszające emisje z sektorów nie należących wcześniej do EU ETS czyli systemu handlu uprawnieniami do emisji w UE. Obszary, które pozostają w gestii rozporządzenia Komisji Europejskiej (tzw. non-ETS) objemują m.in : transport drogowy, ogrzewanie budynków, rolnictwo, małe instalacje przemysłowe i gospodarowanie odpadami.

W 2021 r., Komisja Europejska (KE) ogłosiła, że aby osiągnąć cele redukcyjne dotyczące całej Unii należy zmniejszyć również emisje z wymienionych wyżej obszarów na poziomie o 40 proc. niższym niż w 2005 r. Cel redukcyjny dla Polski został wyznaczony na poziomie 17,7 proc.

Zmiany w unijnym systemie EU ETS zakładają rozszerzenie go na budownictwo i transport drogowy.

Dlaczego to jest ważne?

Po pierwsze – poziom emisji z sektora non-ETS szacuje się obecnie na ok. 60 proc. unijnej emisji gazów cieplarnianych.

Po drugie – w Polsce znaczna część energii (ok.75 proc.) pochodzi ze spalania paliw do wykorzystania na cele energetyczne (prym wiodą tu transport i gospodarstwa domowe).

Po trzecie – obecna rzeczywistość zmusza do zmiany w myśleniu o energii i zarządzaniu nią. Szczególnie jest to widoczne, jeśli chodzi o sposób ogrzewania i efektywność energetyczną w budynkach.

Sektor budynków, mimo znacznego ograniczenia, nadal wytwarza jedną trzecią emisji związanych z energią (w tym ok. 40 proc. emisji CO2). Ponadto koszty energii rosną od lat na co wpływa zapotrzebowanie, ceny uprawnień do emisji CO2 czy marża producentów.

W 2022 r. wzrost cen wywołany bezpośrednio przez kryzys surowcowy to zjawisko, którego nie da się zignorować lub zniwelować jedynie przez „zaciskanie pasa” – doprowadza do różnych problemów o charakterze społecznym m.in. pogłębia ubóstwo energetyczne oraz sprawia, że dyskusja w przestrzeni publicznej się radykalizuje np. do głosu dochodzą antyekologiczny populiści.

Z jednej strony mamy propozycje Unii Europejskiej, jak np. plan REPowerEU, który ma pomóc uniezależnić się od rosyjskich surowców energetycznych. Z drugiej strony potrzebne jest strategiczne i długofalowe podejście do zarządzania efektywnością energetyczną w budynkach, uwzględniające odchodzenie od stosowania paliw kopalnych w ogrzewaniu i optymalną termomodernizację w lokalnych warunkach, a zarazem promujący opłacalne i odpowiedzialne energetycznie wybory.

Program „Klimat w budowie” skupia się właśnie na dyskusji o takich rozwiązaniach na różnych poziomach – europejskim, krajowym oraz lokalnym, aż do samego gospodarstwa domowego.