Klimat w Brukseli

Czym jest UE ETS?

Prosty w swoich założeniach. Skomplikowany w szczegółach. Z unijnym systemem handlem emisjami dwutlenku węgla (UE ETS) jest trochę jak demokracją – “nie jest ustrojem idealnym, ale jest najlepszym jaki dotychczas istnieje”.

ETS opiera się z grubsza na zasadzie „zanieczyszczający płaci”. Emisja “brudnej energii” (np. z węgla) ma być stopniowo coraz droższa, aby przejść na czyste źródła energii. System został wprowadzony w 2005 r. a jego celem jest skłonienie do ograniczenia emisji przez energochłonne sektory przemysłu, producentów energii i linie lotnicze. Działa tu zasad kija i marchewki. Ponieważ system ETS ma przede wszystkim prowadzić do ograniczenia emisji CO2 do atmosfery, pula dostępnych na rynku uprawnień z roku na rok maleje. Wszystko po to, żeby zrealizować cele klimatyczne i ograniczyć emisję gazów cieplarnianych w UE do 2030 r. o co najmniej 40% (w porównaniu z poziomami z 1990 r.) w sposób stopniowy.

Istotą jego działania jest doprowadzenie do redukcji emisji gazów cieplarnianych, poprzez uwzględnienie kosztu emisji CO2 w produkcji energii i wyrobów przemysłowych. Ograniczona podaż podnosi ceny uprawnień do emisji (ang. EU allowances – EUA).System z jednej strony zachęca więc do reformy (i daje na to pieniądze). Z drugiej boleśnie obciąża spóźnialskich. W tym Polskę, która od węgla odchodzi w wyjątkowo ślamazarny sposób.

O projekcie

Polska Zielona Sieć bierze udział w projekcie w ramach programu LIFE o nazwie Emissions Trading Extra (ETX). Jego celem jest poprawa unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS). Jest on dość skomplikowany i hermetyczny, dlatego zależy nam, żeby promować szerszy i silniejszy udział społeczeństwa obywatelskiego w tworzeniu polityki klimatycznej i monitorowaniu działań wokół ETS.

Na czym polegają niedoskonałości systemu ETS? Między innymi na tym, że nie obejmuje wszystkich sektorów emitujących dwutlenek węgla, a jedynie 40% europejskich emisji gazów cieplarnianych. W ramach ETX zależy nam na tym, żeby unijny rynek uprawnień do emisji dwutlenku węgla rozszerzył się także na inne sektory, takie jak produkcja stali czy cementu. W ramach ETX pracujemy nad tym, żeby zwiększyć zarówno wiedzę, jak i świadomość społeczeństwa obywatelskiego na temat tego jak działa ETS i ustalania cen emisji w jego ramach oraz zwiększenie jego zdolności do prowadzenia kampanii na rzecz lepszych polityk i wdrażania. Chcemy też stworzyć bazę wiedzy naukowej do oceny funkcjonowania i potencjału ETS w zakresie osiągnięcia lepszych celów klimatycznych do 2030 r., a także rozwoju polityki ustalania cen emisji dwutlenku węgla na poziomie krajowym i europejskim.