Środowisko nie obroni się bez niezależnych sądów
Apel organizacji ekologicznych w sprawie niezależnych sądów
Dzięki niezależnym sądom, obywatel nie jest bezsilny w sporze z władzami. Dzięki niezależnym sądom, środowisko nie jest bezbronne w starciu z człowiekiem. Nie ma prawidłowej ochrony środowiska bez niezależnych sądów.
Niezależne sądy i środowisko są w Polsce zagrożone. Mamy do czynienia z próbą całkowitego podporządkowania wymiaru sprawiedliwości politykom.
Jakość powietrza, legalność wycinki drzewa, prawidłowość funkcjonowania zakładów przemysłowych – to tylko kilka spraw, które niebawem mogą być rozstrzygane nie przez niezawisłego arbitra, a przez człowieka zależnego od polityków i ich interesów.
Dlatego jako osoby, dla których ważne jest dobro ludzi i środowiska, sprzeciwiamy się zmianom ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz Prawa o ustroju sądów powszechnych, a także poselskiemu projektowi ustawy o Sądzie Najwyższym.
Najbardziej szkodliwe subsydia do paliw kopalnych
Mit „taniego węgla” utrzymuje się w Polsce tylko dlatego, że wykorzystanie paliw kopalnych jest wciąż podtrzymywane różnego rodzaju subsydiami. W europejskim plebiscycie na najbardziej szkodliwe sposoby wspierania paliw kopalnych, polskie władze zajęły niechlubne pierwsze miejsce. Unijne ulgi dla sektora energetycznego polski rząd wykorzystuje w sposób dokładnie odwrotny niż ten, na który zostały przyznane: zamiast wspierać odchodzenie od węgla, dotują go.
22 maja w Brukseli organizacja Climate Action Network (CAN) Europe ogłosiła wyniki pierwszego europejskiego plebiscytu „Fossil Fuels Subsidy Awards” na najgorsze przykłady subsydiów dla paliw kopalnych w krajach europejskich W kategorii, dotyczącej finansowania bezpośredniego (kategoria „Zabójcze Subsydia”, ang. „Deadly Funding Award”) niechlubne pierwsze miejsce zajęły polskie władze, za sprzeczne z przeznaczeniem wykorzystanie unijnych ulg dla sektora energetycznego, przyznawanych od 2013 roku na podstawie Dyrektywy o Europejskim Systemie Handlu Emisjami (EU ETS). Artykuł 10c tej dyrektywy daje obecnie w drodze wyjątku możliwość okresowego przyznawania przedsiębiorstwom energetycznym w dziesięciu mniej zamożnych krajach członkowskich UE darmowych uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Warunkiem jednak jest przeznaczenie ekwiwalentnej kwoty na inwestycje w dywersyfikację struktury energetycznej i źródeł dostaw energii elektrycznej oraz ograniczanie emisji dwutlenku węgla.
W ramach unijnej puli darmowych uprawnień do emisji na lata 2013-2019 o szacunkowej wartości 12 miliardów euro, ponad 60% darmowych pozwoleń na emisję, o szacunkowej wartości 7,4 miliarda Euro, przyznano Polsce. Krajowy Plan Inwestycyjny (KPI) zawierający listę polskich projektów, które zgłoszono do realizacji w ramach darmowych uprawnień do emisji w ponad 82 proc. składa się z inwestycji w paliwa kopalne. Zaledwie 8,5 proc. wymienionych w KPI projektów dotyczy inwestycji w odnawialne źródła energii, z czego jednak niemal wszystkie (29 z 31) to inwestycje we współspalanie biomasy z węglem – kontrowersyjną technologię, która w praktyce jest ukrytym subsydium dla węgla.
Czyste powietrze nad Europą?
Dla powietrza nad Europą otwiera się nowy rozdział – w Brukseli przegłosowano dziś długo negocjowane limity zanieczyszczeń dla elektrowni, pomimo sprzeciwu Niemiec i Polski. Modernizacja energetyki pozwoli uniknąć rocznie ponad 20 tysięcy przedwczesnych zgonów. Nowe prawo będzie potężnym impulsem do długo oczekiwanej transformacji naszej energetyki.
Przegłosowane dziś unijne regulacje, wypracowywane w trwającym 6 lat tzw. procesie sewilskim, opierają się na najlepszych dostępnych technikach (tzw. BAT – ang. Best Available Techniques) stosowanych z powodzeniem w innych krajach, np. w Stanach Zjednoczonych. Przepisy zaostrzają limity emisji szkodliwych dla zdrowia tlenków azotu, tlenków siarki oraz pyłów zawieszonych, które do tej pory uregulowane były dyrektywą o emisjach przemysłowych (IED). Obecnie po raz pierwszy do katalogu tych norm włączane są również limity dla związków chloru i metali ciężkich mi.in dla rtęci.
Nowe limity emisji zanieczyszczeń, które obejmą energetykę opartą na paliwach kopalnych, pozwolą radykalnie zmniejszyć jej negatywny na nasze zdrowie. Koszty modernizacji elektrowni, zwrócą nam się z nawiązką dzięki obniżeniu ogromnych, ponoszonych obecnie kosztów zdrowotnych – komentuje Marek Józefiak z Polskiej Zielonej Sieci.
Węgiel, czyli co?
Trwają prace nad wprowadzeniem norm jakości dla węgla sprzedawanego w Polsce do gospodarstw domowych. Z Ministerstwa Energii dochodzą bardzo złe sygnały. Okazuje się, że nie chce, by w naszym kraju istniał obowiązek wydawania świadectw jakości dla węgla, który trafia do handlu, a później do pieców.
Obecnie odbiorcy węgla praktycznie nie wiedzą niczego o węglu, za który płacą – ani jak bardzo jest zasiarczony, ani jak wilgotny, ani nawet tego jaka jest jego kaloryczność. By zrozumieć sytuację, z którą spotykamy się na składach opałowych najlepiej wyobrazić sobie, że nagle na polskich stacjach benzynowych znikają oznaczenia dystrybutorów i nie wiemy, co lejemy do baku. Pół biedy jeżeli zamiast „98-ki” nalejemy do niego „95-kę”. Gorzej, kiedy do baku benzyniaka trafi ropa lub do nowoczesnego samochodu wlejemy benzynę ołowiową. To sytuacja, którą trudno sobie wyobrazić.
By podkreślić wyjątkowe przywileje, jakimi wciąż cieszy się węgiel będący w obrocie detalicznym, Polska Zielona Sieć i Polski Alarm Smogowy wysłali dziennikarzom jego próbkę, noszącą takie oznaczenia, jakie w obecnej sytuacji rynkowej powinny znajdować się w składach opału.
Nie zmarnujmy szansy na ocalenie 20 tysięcy ludzi. Rocznie.
Projekt nowych europejskich norm i limitów emisji zanieczyszczeń dla energetyki był negocjowany kilka lat. Stawką jest zdrowie i życie milionów Europejczyków, a wszystko rozstrzygnie się już jutro, 28 kwietnia na głosowaniu w Brukseli. Dlatego dziś przekazaliśmy ministrowi środowiska petycję podpisaną przez ponad 125 tysięcy osób, zachęcając resort do wsparcia nowego prawa.
Ponad 30-letnimi samochodami nikt już nie jeździ, a tymczasem ponad 60% działających w Polsce bloków energetycznych jest właśnie w takim wieku. Petycję dla ministra przywieźliśmy zatem samochodem zbudowanym w tej samej epoce co większość naszych elektrowni.
Nowe limity zanieczyszczeń zawarte w głosowanych jutro tzw. Konkluzjach BAT mają szczególne znaczenie dla energetyki opartej na węglu, która odpowiada za zanieczyszczenia powodujące w Unii Europejskiej niemal 23 tysiące zgonów rocznie. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń, będące wynikiem oczekiwanej modernizacji bloków energetycznych, spowoduje spadek liczby zgonów wywoływanych co roku przez elektrownie węglowe o ponad 20 tysięcy. W przypadku polskich elektrowni coroczny wpływ na śmiertelność zmniejszy się z 5800 przedwczesnych zgonów do 430.
Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem powoduje szereg poważnych konsekwencji zdrowotnych, przede wszystkim choroby układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, nerwowego, nowotwory alergie, cukrzycę, czy bezpośrednie zgony w wyniku udaru lub zawału. Dlatego wprowadzenie nowych limitów emisji zanieczyszczeń dla energetyki i przemysłu ma ogromne znaczenie dla naszego zdrowia. Proponowane regulacje mogą zredukować liczbę przedwczesnych zgonów spowodowanych emisjami z elektrowni o prawie 90% – mówi dr hab. Tadeusz Zielonka, specjalista pulmonolog z Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc.
Projektowane unijne regulacje opierają się na najlepszych dostępnych technikach (tzw. BAT – z j. ang. Best Available Techniques) stosowanych z powodzeniem w innych krajach, np. w Stanach Zjednoczonych. Przepisy zaostrzają limity emisji szkodliwych dla zdrowia tlenków azotu, tlenków siarki oraz pyłów zawieszonych, które do tej pory uregulowane były dyrektywą o emisjach przemysłowych (IED). Obecnie po raz pierwszy do katalogu tych norm włączane są również limity dla związków chloru i metali ciężkich mi.in dla rtęci.
WSA: Pomoc publiczna nie może być tajna
20. kwietnia Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił dwie decyzje Ministerstwa Finansów o odmowie udostępnienia informacji o liście firm, które otrzymały pożyczki ze środków publicznych na sfinansowanie kontraktów eksportowych na zakup polskich towarów i usług. Wnioski Polskiej Zielonej Sieci o udostępnienie informacji dotyczących funkcjonowania rządowego programu „Finansowe Wspieranie Eksportu” prowadzonego przez BGK, Ministerstwo Finansów odrzucało, powołując się na tajemnicę bankową.
Polska Zielona Sieć, realizując projekty pomocy rozwojowej w krajach rozwijających się (np. w Kenii), chciała mieć pewność, że polskie środki publiczne wydawane na wsparcie polskiego eksportu nie niweczą wysiłków podejmowanych przez polski rząd i podmioty takie jak organizacje pozarządowe w ramach współpracy rozwojowej. Działalność sektora prywatnego, szczególnie w krajach rozwijających się, nie musi ale może wiązać się np. z nadmierną eksploatacją środowiska lub pogorszeniem się warunków życia lokalnej ludności. Dokładnie temu polski rząd chce przeciwdziałać przeznaczając na pomoc rozwojową tylko w ostatnim roku 603 mln dolarów.
Jeśli jedną ręką udzielamy pomocy rozwojowej, powinniśmy dołożyć wszelkich starań, aby druga ręka nie niweczyła tych wysiłków wspierając niejako w tajemnicy przedsięwzięcia sektora prywatnego w krajach rozwijających się – zauważa Aleksandra Antonowicz-Cyglicka z Polskiej Zielonej Sieci. Najlepszym krokiem, by uniknąć sytuacji, w której publiczne pieniądze będą „grać przeciwko sobie”, jest jawność. Cieszymy się, że WSA to potwierdził – dodaje.
Jak muzyka jednoczy Kiberę dzięki polskiej pomocy
W ramach naszej współpracy z kenijską organizacją Amani Kibera i raperem Octopizzo, powstała właśnie propokojowa piosenka, która może stać się przebojem tego roku w Kenii, a jeśli dobrze pójdzie to też w Polsce. “Zii” to piosenka, której celem jest zjednoczenie Kibery i całej Kenii przed tegorocznymi wyborami.
Główym autorem utworu jest Octopizzo, najbardziej popularny raper w Nairobi. Wszyscy zaproszeni do współpracy muzycy (Blackseed, Pizzo Dizzo i Angelera), pochodzą z Kibery – należącej do Nairobi największej dzielnicy biedy w Afryce Wschodniej. Razem nagrali przebój z pokojowym przesłaniem, który ma jednoczyć Kiberę i całą Kenię przed planowanymi na sierpień tego roku wyborami.
Raport: Światowy odwrót od inwestycji węglowych
W 2016 roku inwestycje w energetykę węglową na świecie spadły aż o 62 procent. Tylko w Chinach i Indiach wstrzymano prace nad ponad setką elektrowni. Jeśli ten trend się utrzyma, istnieje szansa na zatrzymanie ocieplenia klimatu poniżej 2 stopni Celsjusza. W Unii Europejskiej tylko dwa państwa będą otwierać nowe bloki na węgiel – Polska i w mniejszej liczbie Niemcy.
Opublikowany dziś raport „Boom i po boomie 2017. Śladami inwestycji węglowych na świecie” (org. “Boom and Bust 2017 – Tracking The Global Coal Plant Pipeline”), przygotowany przez międzynarodowe organizacje Greenpeace, Sierra Club i CoalSwarm, donosi, że w ubiegłym roku na świecie więcej projektów węglowych zostało wstrzymanych, niż rozpoczętych.
W skali globalnej w 2016 roku zainaugurowano budowę bloków węglowych o łącznej mocy aż o 62% mniejszej niż miało to miejsce rok wcześniej. O 42% spadła też moc elektrowni znajdujących się w fazie planowania budowy.
Azja: odnawialne źródła w górę, węgiel w dół
Jako główne przyczyny dekoniunktury w energetyce węglowej raport wskazuje przede wszystkim zmiany w otoczeniu politycznym i ekonomicznym dla węgla, jakie zaszły w Chinach i Indiach. W związku z malejącym wykorzystaniem istniejących elektrowni węglowych, a zarazem ogromnym zanieczyszczeniem powietrza, znacząco zmniejszono plany rozbudowy mocy. Jednocześnie w obu krajach trwa boom w energetyce odnawialnej, który wzmaga się wraz z postępującym spadkiem cen tych technologii. W efekcie, w Indiach instytucje finansowe wycofują gwarancje dla nowych projektów węglowych, postrzegając je jako nierokujące na zwrot kapitału.
Czy spalanie biomasy drzewnej chroni klimat? W Polsce raczej nie.
Wbrew tezom forsowanym przez polskiego ministra środowiska, spalanie biomasy drzewnej w większości przypadków jest dalekie od neutralności z punktu widzenia klimatu. Wycinanie na cele energetyczne całych drzew powoduje znacznie wyższe emisje CO2 netto niż uwolnienie tej samej ilości energii z paliw kopalnych, jak wynika z badań opublikowanych właśnie przez brytyjski instytut Chatham House. Tymczasem wszystko wskazuje na to, że polska energetyka będzie w coraz większym stopniu opierać się na spalaniu biomasy drzewnej, traktując ją jako odnawialne źródło energii, na równi z wiatrem, słońcem i geotermią. Do uzyskania 15% udziału energii z OZE w 2020 roku być może uda się nam doczołgać (choć nie jest to pewne), tyle że klimat na tym nic nie zyska.
Założenie o neutralności emisyjnej spalania biomasy drzewnej jest – jak pokazują najnowsze badania – w większości przypadków błędne. Raport „Woody Biomas for Power and Heat” Królewskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Chatham House w Londynie, opublikowany 23 lutego 2017, dowodzi, że jedynym rodzajem drewna, który można spalać bez szkody dla klimatu, są odpady przemysłu drzewnego, i to wyłącznie te, które nie mogą zostać wykorzystane do produkcji wyrobów drewnopochodnych. Wycinanie na opał całych drzew powoduje natomiast znacznie wyższą emisję dwutlenku węgla netto niż wyprodukowanie tej samej ilości energii z gazu, a nawet z węgla.
PIT contra SMOG
Coroczne rozliczanie swoich podatków nie musi być trudne. Polska Zielona Sieć oferuje bezpłatny i bardzo wygodny program do roczliania PITów. Dzięki niemu każdy będzie mógł głęboko odetchnąć – po pierwsze dlatego, że rozliczenie pójdzie my łatwo i szybko, a po drugie, że 1% swojego podatku skieruje na walkę o czystsze powietrze.
Każda i każdy z nas od wielu lat ma możliwość zadecydowania i wskazania w dorocznej deklaracji PIT do jakiej organizacji pożytku publicznego fiskus ma przekazać 1% naszych podatków. Przekazanie 1% nie wiąże się dla podatnika z żadnym obciążeniem.
Program oferowany przez Polską Zieloną Sieć jest bardzo łatwy, zaaprobowany przez ekspertów, posiada najpopularniejsze wnioski i formularze, ułatwia wysyłkę elektroniczną PITu, a 1% podatku kieruje na walkę o czyste środowisko.
Polecamy, zapraszamy, namawiamy do skorzystania:
zielonasiec.pl/pity/
Projekt „Standardy działania pozarządowych organizacji ekologicznych” współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
RSS
Twitter
Facebook
Flickr
YouTube
Vimeo
