COP26 – równość i klimat
To największy COP w historii. Niestety wielu rdzennych mieszkańców terenów najciężej doświadczonych przez zmianę klimatu nie mogło dotrzeć do Glasgow ze względu na Covid-19 lub kłopoty związane z uzyskaniem wizy, bądź akredytacji. Ich głos znów dostatecznie nie wybrzmi.
Szkoda, bo ludy Ameryki Południowej, Azji, Oceanii, czy Afryki to weteranki i weterani z pierwszego frontu walki o środowisko. Rdzenne ludy ponoszą największe ofiary w walce ze zbrodniczą polityka rządów i korporacji. Według międzynarodowej organizacji Global Witness, jeden na trzech, z ponad tysiąca aktywistów zamordowanych w ciągu 6 lat, które minęły od podpisania porozumienia paryskiego, to reprezentant ludów autochtonicznych. Ich głos jest ważny także z innych powodów. Ale o tym za chwilę.
Mrowie ludzi i bałagan
Na COP zarejestrowało się niemal 40 tys. osób, z czego ponad połowa to delegaci państw oraz Unii Europejskiej. Blisko 12 tys. zarejestrowanych uczestników, to osoby reprezentujące organizacje pozarządowe. Tu, na miejscu, można odnieść wrażenie że organizatorzy nie byli przygotowani na taką ilość uczestników. Przez pierwsze dwa dni żeby wejść na wydarzenie, trzeba było stać w gęstej kolejce nawet do dwóch godzin. Szczególne środki bezpieczeństwa, przedsięwzięte ze względu na pandemię CV-19, mogły wydawać się w związku z tym bezcelowe. Prawdopodobnie ofiarą tego zaniedbania mógł paść burmistrz Los Angeles, który zaraził się właśnie podczas zatłoczonego wydarzenia. Wiele krajów zrezygnowało z wysłania swoich reprezentantów właśnie ze względu na pandemię, pomimo uprzedniej rejestracji. Do tej grupy należą m.in. kraje Pacyfiku – Kiribati, Vanuatu czy Samoa, które wciąż nie miały przypadków zachorowań na CV-19. Reprezentanci tych nacji, przyjechali z innych miejsc na Ziemi. Swojej delegacji nie wysłał również Afganistan, który pogrążony jest w wewnętrznym konflikcie.
Problemy z niedostosowaną infrastrukturą COP26 kolejny raz trafiły na pierwsze strony gazet, gdy Minister infrastruktury państwowej, energii i zasobów wodnych Izraela – Karine Elharrar – nie mogła wejść na teren wydarzenia, ze względu na niedostosowanie go dla osób z niepełnosprawnościami. Zresztą inkluzywność i równość, można powiedzieć otwarcie – nie należy do najmocniejszych stron COP26. Więcej »
Konfuzja w Glasgow albo czy Polska jest krajem rozwiniętym?
Do niedawna odpowiedź na to pytanie wydawała się prosta i brzmiała “tak”. Niestety deklaracje naszego rządu w Glasgow oraz wypowiedzi Ministerstwa Klimatu i Środowiska zdają się temu przeczyć.
Co więcej, taka postawa stoi w sprzeczności z retoryką, jaką Warszawa zwykła uprawiać na arenie międzynarodowej. Rząd przyzwyczaił nas raczej do ciągłego podkreślaniu znaczenia Polski dla światowej i europejskiej gospodarki i do pokazywania, że gramy jedną z głównych ról na światowej scenie politycznej. Tym bardziej dziwi to, co zdarzyło się w Glasgow. Ale po kolei.
Podczas COP26, Polska i 46 nowych krajów doszusowały do 137 sygnatariuszy Powering Past Coal Alliance. Razem tworzą koalicję 190 krajów, organizacji międzynarodowych i instytucji, które podpisały nowe zobowiązanie dotyczące stopniowego wycofywania się z węgla i zakończenia wsparcia dla nowych elektrowni węglowych. Dokument ma wesprzeć cele wyznaczone w Porozumieniu Paryskim, z których najważniejszym jest utrzymanie w ryzach procesu ocieplania się naszej planety, tak żeby nie przekroczyło ono 1,5°C. Polska podjęła zobowiązanie wraz z innymi dużymi emitentami m.in. wraz z Kanadą, Koreą Południową, Ukrainą, Egiptem, Chile, Marokiem, Indonezją, czy Wietnamem. Niestety w gronie tym zabrakło największych “trucicieli”: Stanów Zjednoczonych, Chin, Australii, czy Indii. Podpisanie tego zobowiązania to krok w dobrym kierunku, choć brakuje w nim jakiejkolwiek wzmianki na temat gazu oraz innych paliw kopalnych używanych w transporcie, czy ciepłownictwie. Jak zwykle, diabeł tkwi w szczegółach. Więcej »
Ceny energii lecą w kosmos, ministrowie jadą radzić do Luksemburga
Nie ma wątpliwości, że przyczyną obecnego kryzysu energetycznego jest uzależnienie Europy od paliw kopalnych. Taka refleksja powinna przyświecać nadzwyczajnemu szczytowi unijnych ministrów energii, który właśnie rusza.
Jeżeli nie, to miejmy nadzieję że do zmiany podejścia polityków przyczyni się list, jaki Polska Zielona sieć, wraz z wieloma organizacjami z całej UE napisała do ministrów energii poszczególnych krajów. Ceny energii na całym kontynencie idą ostro w górę. Często wini się za to wysiłki na rzecz uczynienia europejskiej energetyki bardziej zieloną. To nieprawdziwa teza. Ponad jedna trzecia energii w UE pochodzi z gazu i węgla. Według Międzynarodowej Agencji Energii to właśnie skoki cen paliw kopalnych – a nie koszt transformacji energetycznej – są głównie odpowiedzialne za wysokie koszty energii w UE.
Wpływ jest realny i teraz odczuwają go ludzie od Polski po Francję, od Włoch po Rumunię. Jeszcze przed kryzysem ponad jedna czwarta gospodarstw domowych w UE żyła w niepewnej sytuacji energetycznej. Tej zimy, ci obywatele – a wraz z nimi wielu innych – staną się jeszcze bardziej bezbronni.
Gwałtowne zmiany zniweczą rozwój polskiej fotowoltaiki – apel do rządu
Proponowane przez rząd rozliczanie energii z domowej fotowoltaiki grozi załamaniem prężnie rozwijającego się sektora odnawialnych źródeł energii w Polsce. To koniec marzeń milionów Polaków o własnej, tańszej i czystej energii. Blisko pięćdziesiąt społecznych i branżowych organizacji wystosowało protest przeciwko rządowym propozycjom. Apelują o wprowadzenie okresu przejściowego i społeczne konsultacje nowych zasad rozliczeń prosumentów.
Rząd forsuje niekorzystne dla obywateli zmiany rozliczeń energii z przydomowych instalacji fotowoltaicznych w najgorszym możliwym momencie – ceny energii w Polsce biją rekordy, a spółki energetyczne zapowiadają wysokie podwyżki rachunków. Tymczasem polskie społeczeństwo deklaruje wyższą niż kiedykolwiek chęć inwestowania w zieloną energię (bit.ly/PV-opinie).
Zaproponowany nowy system rozliczeń nie pozwala na określenie opłacalności inwestycji w instalację fotowoltaiczną – mówi Paweł Lachman prezes PORT PC – Może to na kilka lat skutecznie zablokować rozwój energetyki obywatelskiej.
Apel organizacji branżowych i społecznych, przesłany Premierowi RP oraz członkom rządu, Sejmu i Senatu w dniu 20 października br., wskazuje negatywne skutki zapowiadanej zmiany rozliczeń. Ucierpi rynek produktów i usług instalacyjnych, tempo transformacji energetycznej oraz ceny energii.
Gwałtowna i nieprzygotowana zmiana już wpływa na rozwój rynku prosumenckiego w Polsce. To poważne kłopoty dla polskiego społeczeństwa, potrzebującego taniej energii elektrycznej, oraz zagrożenie dla tysięcy miejsc pracy w branży – komentuje Grzegorz Burek, wiceprezes Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej.
Trwają konsultacje programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021+. Urząd Marszałkowski współpracuje z organizacjami pozarządowymi
Program od 30 września do 5 listopada poddawany jest konsultacjom społecznym, ale Polska Zielona Sieć i Młodzieżowy Strajk Klimatyczny współpracowały z Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego już od 24. lutego 2021 r. Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021+ (FEW 2021+) to 1,671 mld euro, które zostaną wydane w najbliższych latach na gospodarkę, środowisko, transport, infrastrukturę i inicjatywy społeczne w regionie. Z Urzędem Marszałkowskim w lutym omawiane były założenia projektu Umowy Partnerstwa (UP) z punktu widzenia celów regionalnych Wielkopolski. Rozmowy miały charakter roboczy. A były istotne, bo to UP zdefiniuje, jak w latach 2021-2027 zostanie wydany cały unijny budżet dla Polski. Chodzi o 76 miliardów euro, czyli 349 miliardów złotych, z których przynajmniej 30 proc. środków musi zostać przeznaczonych na ochronę klimatu.
Na poziomie regionalnym to właśnie Urzędy Marszałkowskie są odpowiedzialne za programowanie wydatkowania funduszy europejskich. Dlatego kolejne spotkania robocze dotyczyły już projektu program Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021+. Więcej »
30 lat Trójkąta Weimarskiego: Czas na współpracę na rzecz zielonej transformacji
Celem Trójkąta Weimarskiego miało być promowanie integracji europejskiej i wzmocnienie więzi politycznych między Francją, Niemcami i Polską. Ekologiczne organizacje pozarządowe z tych trzech krajów (m.in. Polska Zielona Sieć) zaapelowały w nowym stanowisku o rozwinięcie tej trójstronnej współpracy także o kwestie związane z kryzysem klimatycznym. Apelują m.in. o przeprowadzenie europejskiej transformacji energetycznej w sposób sprawiedliwy, a także wywiązanie się z założeń rozwinięcia transkontynentalnego systemu połączeń kolejowych.
Wspólnoty energetyczne – jak działają w Europie i w Polsce
Po wakacyjnej przerwie, ponownie zapraszamy na webinaria poświęcone wspólnotom energetycznym. Czas na przykłady.
W środę 6 października (środa) o 19:00 zapraszamy na trzeci już webinar w naszego cyklu. Tym razem przygotowaliśmy spotkanie z tymi, którzy w spółdzielniach energetycznych już od lat działają, lub… właśnie je zakładają.
- Josh Roberts, prawnik z organizacji RESCOOP, zrzeszającej ponad 1700 takich podmiotów, opowie jak rozmaite są modele ich działalności, motywacje i miary korzyści.
- Gianluca Ruggeri, nauczyciel akademicki pokaże nam jak w 2014 roku założono włoską spółdzielnię energetyczną ENOSTRA, jak dziś działa.
- Wreszcie przyjrzymy się też przykładom z naszego podwórka – Ireneusz Perkowski, prezes pierwszej zarejestrowanej w Polsce spółdzielni energetycznej EISALL opowie jak sobie radzą pionierzy, wyrąbujący właśnie drogę dla innych w dżungli „niedoskonałych” (eufemistycznie ujmując) polskich przepisów.
Będzie to unikalna okazja nie tylko by posłuchać, ale i zadać prelegentom praktyczne pytania.
Gorąco zapraszamy do zarejestrowania się na stronie wydarzenia: wethepowerpoland.splashthat.com
Tylko 48 godzin na konsultację unijnego pakietu „Fit for 55”
Na konsultacje społeczne kilku tysięcy stron przepisów składających się na unijny pakiet „Fit for 55” polski rząd zaoferował stronie społecznej 48 godzin. Trudno o bardziej obrazowy przykład obnażający stosunek resortu środowiska do dialogu ze społeczeństwem.
22 września Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło na swojej stronie internetowej, że w celu przygotowania polskiego stanowiska w sprawie pakietu „Fit for 55”, przez 48 godzin zaprasza wszystkich do „przesłania komentarzy, które będą pomocne przy formułowaniu stanowiska Rządu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie komunikatu, z uwzględnieniem aspektu społecznego, gospodarczego, prawnego i finansowego.” Termin tych „konsultacji” nie był wcześniej zapowiadany. Informacji o nich do dziś próżno też szukać w mediach społecznościowych ministerstwa, czyli w najbardziej efektywnym kanale komunikacji ze stroną społeczną. Więcej »
Zawieszenie procesu akceptacji KPO to fatalna sytuacja dla Polski
Walka ze zmianami klimatu jest polską racją stanu. Polski rząd musi uczynić wszystko, żeby uruchomić środki z KPO na zieloną transformację.
Zielona transformacja, by się udała, musi być prowadzona w sposób sprawiedliwy, transparentny i inkluzywny, z udziałem społeczeństwa. Takie warunki jest w stanie zapewnić tylko państwo demokratyczne i praworządne. Dlatego Polska musi podjąć wszelkie konieczne działania, by je zapewniać.
Udział społeczeństwa w walce ze zmianami klimatu jest potrzebny na każdym etapie, od lokalnego, przez krajowy do unijnego. KE musi ujawnić aktualną wersję KPO. Bez tego nie można stwierdzić, na ile zasadnicze uwagi do KPO dotyczące realizacji celów klimatycznych, zgłaszane przez społeczeństwo obywatelskie, zostały uwzględnione.
Szansa, nie zagrożenie – przedsiębiorca a Zielony Ład
Eu
ropa zmierza do neutralności klimatycznej, co wpływa na całą gospodarkę. I chociaż zapowiadane zmiany kojarzą się przedsiębiorcą ze wzrostem cen, czy utrudnieniem życia, to mogą być przede wszystkim ogromną szansą na jakościowy i technologiczny skok dla inteligentnie prowadzonej firmy.
Przed przedsiębiorcą stoją nowe, strategiczne wyzwania, którym będzie musiał sprostać. Ich źródłem jest nowa strategia Unii Europejskiej – Europejski Zielony Ład (EZŁ). Jego zadaniem jest uczynić nasz kontynent neutralnym klimatycznie do 2050 roku. Oznacza to przestawienie energetyki (w tym ciepłownictwa) z paliw kopalnych na odnawialne źródła energii. EZŁ niesie również ze sobą rozwój elektromobilności, gospodarki o obiegu zamkniętym, ekologicznego rolnictwa, odbudowę bioróżnorodności oraz wiele innych działań na rzecz zielonej gospodarki.
Jednocześnie Pakiet fit for 55 już uruchomił szereg istotnych zmian w handlu emisjami (EU ETS), który ma objąć nowe sektory gospodarki, takie jak budownictwo czy transport. Oznacza to , że paliwa emitujące CO2, używane zarówno w transporcie, jak i w ogrzewaniu domów będą stopniowo drożały. Ponadto aktualizacja dyrektywy o OZE sprawi, że udział energii odnawialnej w miksie energetycznym UE w 2030 roku najprawdopodobniej wzrośnie z planowanych dotąd 32 proc. do 38-40 proc. Więcej »
Fundusze Europejskie nie przygotowują ludzi na kryzys klimatyczny
Ludzie nie poradzą sobie z kryzysem klimatycznym, jeżeli w wydatkowaniu funduszy europejskich nie uwzględnimy ważnych kwestii społecznych. A także nie zapewnimy kompleksowej edukacji klimatycznej oraz kluczowego w procesie transformacji kształcenia kadr specjalistów budujących nową zieloną gospodarkę.
Założenia Europejskiego Zielonego Ładu, osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 r., będą realizowane przez wiele programów europejskich, m.in. przez Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego czy Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko, a także przez programy regionalne. W ciągu najbliższych miesięcy ustalone zostaną ramy wydatków z tych funduszy, których będziemy musieli trzymać się w kluczowych dla walki z kryzysem klimatycznym latach. W naszym stanowisku piszemy, że poważnym przeoczeniem jest nieuwzględnienie w programach funduszowych wystarczającego społecznego wsparcia dla ludzi przechodzących przez proces transformacji gospodarczo-społecznej. Podpisało się pod nim 14 organizacji, m.in. Młodzieżowy Strajk Klimatyczny, Polska Zielona Sieć, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, Fundacja WWF, Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot, Fundacja Ekologiczna “Zielona Akcja”, Fundacja ClientEarth i Prawnicy dla Ziemi oraz Stowarzyszenie Pacjent Europa. Więcej »
Raport IPCC – Zmiany klimatyczne powszechne, szybkie i nasilające się
Raport kreśli apokaliptyczną wizję. Ludzkość znajduje się w przededniu kryzysu, który dotknie nas wszystkich: susze, wojny, masowe migracje spowodowane gwałtownymi zmianami klimatu. To, co brzmi jak scenariusz katastroficznego filmu, w niepełnym wymiarze widoczne było podczas ekstremalnie gorącego początku tego lata.
Wkład grupy roboczej 1 w raport IPCC opisuję wpływ człowieka na zmiany klimatu. Dotyczy aktualnej analizy naukowej systemu klimatycznego i zmian klimatycznych, łączy najnowsze osiągnięcia w fizyce i wiele linii dowodów opartych na badaniach paleoklimatu, obserwacji, zrozumienia procesów, globalnych i regionalnych symulacji klimatycznych. Pokazuje jak i dlaczego klimat zmienił się do tej pory, a także daje lepsze zrozumienie wpływu człowieka np. na zdarzenia ekstremalne. Więcej »
Ocena realizacji zasady partnerstwa w Umowie Partnerstwa i w programach regionalnych – analiza CEE Bankwatch Network
W 11 badanych krajach udział przedstawicieli strony społecznej w programowaniu funduszy europejskich jest nadal niewielki. To sprzeczne z europejską zasadą partnerstwa i może to utrudnić realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu.
Zasada partnerstwa nie jest nowym rozwiązaniem Unii Europejskiej, została wprowadzona w 1988 roku do polityki spójności. Ma umożliwiać przedstawicielom władz lokalnych, przedsiębiorców i społeczeństwa obywatelskiego czynny udział w decydowaniu o tym, w jaki sposób wydatkowane będą wspólnotowe fundusze. Dodatkowo w 2014 roku zasada została wzmocniona przyjęciem Europejskiego Kodeksu Postępowania w zakresie Partnerstwa, który zawierał wytyczne w jaki sposób stronę społeczną włączyć w proces programowania funduszy na każdym jego etapie – od planowania projektów po monitorowanie ich realizacji. Więcej »
FEnIKS tkwi w popiołach. Stanowisko NGOs wobec Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko
FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko) to największy program w ramach siedmioletniej perspektywy budżetowej całej Unii Europejskiej. Opiewa na kwotę ponad 25 mld euro i jest nawet większy od części grantowej Krajowego Planu Odbudowy. Właśnie zakończyły się konsultacje społeczne w jego sprawie. Przedstawiony na nich projekt jest daleki od doskonałości.
Zdaniem Polskiej Zielonej Sieci, Młodzieżowego Strajku Klimatycznego i Koalicji Ratujmy Rzeki to może być stracona szansa na przeciwdziałanie zmianom klimatu. I to jedna z ostatnich. – Ponieważ raporty naukowe sygnalizują nieustannie pogarszający się stan klimatu, to może być ostatni budżet UE, w którym mamy realną szansę na zahamowanie tych zmian – czytamy w stanowisku PZS, MSK i KRR. Więcej »
Efektywność energetyczna w Krajowych Planach Odbudowy
Polska wpisała w Krajowy Plan Odbudowy (KPO) duże inwestycje w efektywność energetyczną i termomodernizację. Niemal 4 mld euro, które zostaną na to przeznaczone, to największa kwota spośród zaplanowanych przez osiem krajów Europy Środkowo-Wschodniej. To ich dotyczy najnowsza analiza CEE Bankwatch Network. Problem stanowią jednak niskie ambicje, które mogą przyczynić się do zaprzepaszczenia szansy na wielką poprawę stanu budynków. A to one w UE odpowiadają za 40% konsumpcji energii i 26% emisji gazów cieplarnianych.
Aby zrealizować ambitne cele klimatyczne wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu (redukcja emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 i zerowe emisje (netto) do 2050 roku), UE musi zająć się nie tylko spektakularnymi reformami, jak eliminacja paliw kopalnych czy inwestycje w odnawialne źródła energii. Ważne są również mało widoczne działania, takie jak modernizacja systemów grzewczych i głęboka termomodernizacja budynków, pozwalająca zwiększyć ich efektywność energetyczną. To przyczyni się jednocześnie do zwalczania ubóstwa energetycznego i poprawy jakości powietrza. Strategia UE w tym zakresie, tzw. Fala Renowacji (Renovation Wave) zakłada ambitnie podwojenie odsetka modernizowanych co roku budynków (z mniej niż 1% do 2%). Dlatego efektywność energetyczna powinna zajmować istotne miejsce w krajowych planach odbudowy, w których państwa członkowskie UE planują wydatki z funduszu odbudowy po pandemii COVID-19.
RSS
Twitter
Facebook
Flickr
YouTube
Vimeo
